بەپێی خەمڵاندنە ڕەسمییەكان بە هاتنی ساڵی 2015 ژمارەی دانیشتوانی نیشتمانی عەرەب دەبێت بە 450 ملێون كەس، ئەمەش ئەوە دەگەیەنێت كە عەرەبەكان گەشەیان لە هەموو گەلانی سەرزەوی زیاترە، و تێكڕایی لەدایكبوونیشیان بەرزترە، سەرەڕای ئەو بارودۆخە قورسەی ژیانیش كە هەر دەوڵەتێك لەو دەوڵەتانە تیایدا دەژین و سەرەڕای ئەو مەرجە قورسانەشی كە دەدرێت بۆ دابینكردنی خواردن و وەزیفە و خۆشبەختی بۆ ئەو ژمارەی زۆرەی مرۆڤ.
لەگەڵ زیادبوونی ئەو ژمارەی زۆرەی عەرەب كەچی چاپخانەكانیان زیاتر لە هەزار نوسخەی كتێبێكی تازە چاپ ناكەن، كە ئەمەش ژمارەیەكی شەرمەزارە بۆ نەتەوەیەك كە خەریكە دەبێت بە نیو ملیار كەس .

شه‌وی یـــه‌ڵدایه‌، یــــا ده‌یجـــووره‌ ئــــه‌مشه‌و
که‌ دیــده‌م دوور له‌ تۆ بێ‌ نــووره‌ ئــــه‌مشه‌و؟!

دڵم وه‌ک حـــــاکــمی مـه‌عزوولــه‌، قــــوربان!
خــه‌ڵاتی وه‌سڵی تۆی مه‌نــــظووره‌ ئه‌مشه‌و

دڵیش مــــایـل بـــه‌ دیـــده‌ی تـــــۆیه‌، بـۆیـــه‌
له‌ من وه‌حشی و ڕه‌میده‌ و دووره‌ ئـــه‌مشه‌و

سـه‌یلی هـیجرت به‌ردی بنچینـه‌ی لـه‌ ڕه‌گ هێنـامـه‌ ده‌ر
بـاری فیـکرت قه‌ددی ڕاستـی تێـکشــکاندم وه‌ک فه‌نه‌ر

شیری ئـــــه‌برۆت ، تیری غـه‌مزه‌ت وا له‌ جـه‌رگم کارییه‌
دێت لــه‌ تۆفـانـی دوو چـاوم له‌ت‌له‌تـی خوێنی جــــگه‌ر

چـــــــاو و دڵ شــه‌ڕیـانه‌ ، نـازانــم خـه‌تای کامیـانــه‌ خـۆ
تــا بـه‌ داری کــه‌م ، ده‌ری که‌م بیخه‌مـه‌ شین و چه‌مه‌ر

(1)
شه‌هوه‌ته‌کانم بۆ جه‌سته‌ی شه‌هوه‌ت
ئازادیم بۆ بینینی ئازادی
ناخم بۆ بینینی ناخی
خۆزگه‌کانم بۆ بینینی خۆزگه‌کانیان
گڕیان گرتووه‌.

(2)
که‌شتیوان و راهیبه‌ یه‌خسیره‌کان
گیرفانه‌کانمان پڕ له‌ گه‌نم
دڵمان پڕ گیرفان ده‌که‌ن.

(3)
به‌ لاپه‌ڕه‌کانی مێژوو
قاچه‌ ته‌ڕه‌کانی مێروو وشک ده‌که‌مه‌وه‌.

یه‌كه‌م ئێواره‌ی‌ بوو ڕووبه‌ڕووی‌ ته‌رمێكی‌ وا ترسناك ببێته‌وه‌، ئه‌و ته‌رمه‌ له‌ لایه‌ن كۆمه‌ڵێك گه‌نجه‌وه‌ دۆزرابووه‌وه‌، له‌ناو ته‌لیسێكی‌ قاوه‌ییدا، ته‌رمه‌كه‌ پیاوێكی‌ ڕه‌شتاڵه‌ی‌ لاوازبوو، له ‌ناوقه‌ددا كردبوویان به‌دوو كه‌رته‌وه‌، دیاربوو به‌ ته‌ور بڕدرابووه‌وه‌، گه‌نجه‌كان له‌ پێش ئه‌فسه‌ری‌ لێكۆڵه‌ره‌وه‌ ئه‌وه‌یان کوتبوو كه‌ نازانن له‌ كوێ دۆزیویانه‌ته‌وه‌ و ته‌نانه‌ت كاته‌كه‌یشیان نه‌ده‌زانی‌، ئه‌فسه‌ره‌كه‌ له‌ كۆتایی و وه‌ڵامی‌ لێكۆڵینه‌وه‌كه‌دا کوتبووی‌ ئه‌وان له‌ ترسا بیریان چووه‌ته‌وه‌، كه ‌ئه‌وه‌یش گه‌وره‌ترین كاره‌ساته‌ و گشت هه‌وڵه‌كان بێ مایه‌ ده‌كه‌نه‌وه‌.

مرۆڤ جگە لە ڕووەکێک لە بێهێزترین و لاوازترین ئەو ڕووەکانەی لەسەر زەوی و لە ناو تەبیعەتدان شتێکی تر نییە. سەرەڕای ئەوەی لاواز و کەمدەست و بێهیزترە لە تەبیعەت، وەلێ ڕووەکێکی خاوەن هۆشیاری و بیر کردنەوە و ئەفکارە.. خۆپڕچەککردن و هەوڵدان و ئیشکردنی سرووشت لەسەر سڕینەوە و پیشێلکردنی ئەم ڕووەکەی ناوی لێ نراوە مرۆڤ بە پێویست نازانم.. چونکە هەڵمێک یاخود قەترەیەک ئاو بەسە بۆ ئەوەی بیکوژێت. لە دوای هەوڵ و کۆششەکانی گەردوونەوە بۆ کوشتن و پلیشاندنەوەی مرۆڤ ناتوانێت مرۆڤ بچووک بکاتەوە.. بەوەدا کە مرۆڤ دەفیکرێ و هۆشیارە بە خۆی و بە دونیا.. لە سرووشت و کۆی ئەوانەشی لە سروشتدان مەزنترە.

"هێماکان؛ زمانی خودان"
                      هۆڵدەرلین
 

دڵ ده‌ڵێ سه‌یری چــه‌مه‌ن خـۆشـه‌ جـه‌وابی نـاده‌م
مــودده‌تێـکـه‌ لــه‌ قـه‌فــه‌سدایـــه‌، عــه‌ذابی نـاده‌م

مه‌جلیسێکی چه‌مه‌ن و بولبول و به‌زمی گـوڵ و موڵ
به‌ دووصـه‌د مـــه‌دره‌سه‌ و ده‌رس و کیتابـی نـــــاده‌م

گوتـم: ئــه‌ی مــاهـ، دڵــی من به‌ دڵی خــۆت بــکڕە!
گوتی: من به‌ردی بــه‌ قیمه‌ت به‌ کــه‌بــابــی نــاده‌م